Forse daling koopkracht door oorlog Oekraïne

Het Centraal Planbureau verwacht een forse daling in de koopkracht door de oorlog in Oekraïne. Maar de stijgende energieprijzen zullen er vooral voor zorgen dat iedereen, en met name de lage inkomens, dit zullen voelen.

Mede door de oorlog in Oekraïne is het volgens het CPB onmogelijk om exacte voorspellingen te doen, omdat men niet weet hoe de situatie zich verder gaat ontwikkelen. De inflatie over 2022 wordt geschat op 5,2%, maar mochten de energieprijzen hoog blijven dan kan dit zelfs uitkomen op 6%. Als de energieprijzen toch terugkeren naar het niveau van 2019, dan is de verwachting dat de inflatie over 2022 uitkomt op 3%.

Koopkracht 
Ook de koopkracht leidt onder de oorlog, in ‘the worst case scenario’ zal het dit jaar dalen met 3,4%. In de basisraming gaat het om een koopkrachtdaling met 2,7%. Mocht het dit jaar toch positiever lopen dan verwacht, dan kunnen we uitgaan van een daling van slechts 0,6%. Toch zijn de onzekerheden die die oorlog in Oekraïne met zich meebrengt nog niet volledig mee te nemen in de berekening, omdat het nog niet duidelijk welke invloed de situatie gaat hebben op lange termijn.

Het kabinet is daarom na aan het gaan op welke manier mensen met een lager inkomen gecompenseerd kunnen worden in verband met de stijgende energieprijzen. Op die manier daalt de koopkracht hopelijk niet te veel. Minister Kaag van Financiën gaf eerder nog aan te willen kijken naar ‘alle opties’, maar tegelijkertijd geeft premier Rutte aan dat de verwachtingen niet te hoog moeten zijn, omdat het eerder gaat om ‘dempen’ dan compenseren.

Ook het CPB noemt een brede compensatie "al gauw zeer ondoelmatig: het is niet voor iedereen nodig, en voor wie het nodig heeft juist ontoereikend". Zonder een duidelijk beleid zal armoede en financiële kwetsbaarheid onder lage inkomens alleen maar kunnen toenemen wat uiterlijk weer ertoe leidt dat sommige huishouden letterlijk in de kou komen te zitten.

Lichtpuntje
Toch is er ook positief nieuws. Zo wordt de economische groei geschat op 3,6%, mede door de grote geplande bestedingen van het kabinet. Het CPB gaat er hierbij vanuit dat de economie weer op het groeipad van voor de coronapandemie uitkomt en er dus geen permanente schade zal worden veroorzaakt aan de economie. Maar mocht de gastoever naar Europa vanuit Rusland worden afgesneden dan spreken we toch weer over andere uitkomsten, het is voor nu dus vooral afwachten... 

Datum: 8 april 2022.